Beth Yeshua: Jewish Messianic Community of The Netherlands
Geplant vanuit het hart
5-6-2014 at 1:21 pm
Het Joodse feest Toe Bisjwat wordt op de vijftiende dag van de Hebreeuwse maand Sjevat gevierd. De viering is een bewijs van waardering voor het land Isra ël, de natuur en de schepping van G’d.
Het feest staat bekend als het nieuwe jaar voor de bomen, omdat de rabbijnse autoriteiten hadden ingesteld dat op deze dag de tienden van gewas en fruit moesten worden geschat en gemeld. In Israël plant men bomen om deze dag te herdenken. Als Toe Bisjwat op Sjabbat valt, vindt het planten op de vrijdag ervoor, of de zondag erna plaatst. Dit jaar valt het feest op 19 januari 2011. Een van mijn mooiste herinneringen is aan mijn kinderen die van de kleuterschool thuis kwamen met jonge boompjes of struikjes. Daarmee renden ze vol enthousiasme naar het park om daar hun eigen bijdrage aan de bloei van ons land te planten.
Belofte van leven Het feest leert onze kinderen om liefde voor en betrokkenheid bij het land te hebben. Daarnaast is het ook een prachtige manier om onze afhankelijkheid van G’d te erkennen in de komende lente-oogst. Hoewel het geen bijbelse instelling is, laat geschiedschrijving zien dat de Joden, al in de tijd van de tempel, deze dag erkenden als een tijd om weer in contact te komen met de natuurlijke cyclus van een jaar. Hierbij dachten ze na over hoe hun eigen leven in verhouding stond tot de landbouwkundige kalender en hoe het daardoor beïnvloed werd. Het planten en de vreugde om de eerste zaden van de komende oogst vestigt onze aandacht op G’ds eeuwige, creatieve daden op aarde. Vooral die daden die nog niet zo snel worden gezien, maar als zaadje aanwezig zijn.
Interessant genoeg wordt de Tora zelf beschreven als de boom des levens voor wie daaraan vasthoudt (Spreuken 3:18). Als we onze knie buigen voor de Schepper van de wereld en een kwetsbare loot in de grond planten voor voeding, dan worden we ons bewust van het belang om zelf geplant en stevig geworteld te zijn in G’ds Tora. En net zoals Toe Bisjwat een protest is tegen de vernietiging van G’ds schoonheid, zo worden onze harten eraan herinnerd om het uit te roepen naar de levende G’d tegen de vernietiging en de verachting van zijn Woord en de kracht daarvan in het leven van zijn kinderen vandaag in. Op een bepaalde manier is Toe Bisjwat zelfs te beschouwen als een tijd van tesjoeva, terugkeer naar de Eeuwige. De daad van het planten van een boom in de grond van Israël, met alle belofte van leven daarin, helpt degenen die weggelopen zijn, herinneren aan de noodzaak zich tot Hem te keren, zowel lichamelijk als geestelijk. En voor wie al nabij is, is het een bemoediging om zich alle oneindige mogelijkheden te herinneren voor wie geworteld is in de Tora en in Hem leeft.
Rabbijnen in de regio van Galilea begonnen in de zestiende eeuw de traditie van een Toe Bisjwat sedermaaltijd. De seder wordt gemarkeerd door het drinken van vier glazen wijn, net als bij de Pesach seder. Onderdeel van het menu is een selectie van fruit, noten en zaden die het voorgaande jaar in Israël geoogst zijn en die met de zegen van de Eeuwige in het komende jaar weer geoogst zullen worden. Verder geeft de Toe Bisjwat seder ons de tijd na te denken over de opgangspsalmen (psalm 120-134), die door de Levieten werden uitgesproken als zij de vijftien treden naar de Tempel opgingen. Deze psalmen herinneren aan de majesteit van G’d en zijn liefde voor de mens geschonken in de schepping.
Wij huilden toen wij aan Sion dachten Dit jaar kan ik niet in Israël zijn waardoor ik het verdroet ervaar ontworteld te zijn uit land en volk. Op deze dag kan ik normaal gesproken op een praktische manier mijn dankbaarheid tonen aan de Eeuwige, omdat Hij me uit het land van mijn (lichamelijke) vaders heeft gebracht naar het land van mijn (geestelijke) vaders. Zonder deze dag voelt mijn ziel een leegte die ik meer dan vijf jaar niet heb ervaren. Leven in het land Israël kent geen vergelijking… elke voetstap daar moet worden gekoesterd. Het zijn heuglijke, prachtige stappen naar voren die je nederig maken. Ik was vergeten hoe moeilijk het kan zijn in een ‘vreemd’ land te wonen. Ik lijd opnieuw mee met hen die graag in Israël zouden wonen, maar om de een of andere reden daartoe niet in staat zijn.
Tot tranen geroerd herinner ik me de woorden van het Isra ëlische volkslied, HaTikvah (de hoop), als ik nadenk over mijn verlangen om ‘een vrij volk te zijn, in ons land, het land Tzion’. Dan denk ik weer aan die jonge boompjes die mijn kinderen en ik de afgelopen jaren geplant hebben in onze aarde met onze eigen handen. Deze herinnering en het vertrouwen dat ze zullen blijven groeier, verfrissen mij en verbinden me weer met het land waarvan ik houd. Want hoewel we daar nu niet kunnen zijn, kijken wij met grote verwachting uit naar de snel naderende dag waarop Abba ons in zijn trouw fysiek zal laten terugkeren naar Eretz Jisrael.
Die jonge boompjes, geworteld in Israëlische grond, zijn een persoonlijke herinnering voor onze familie aan die trouw van de Eeuwige. Ze kunnen nu een internationale getuigenis worden van de rechtvaardige en waarachtige daden van G’d op aarde in deze tijd. Want, zelfs op dit moment, is de Eeuwige trouw aan zijn beloften en plant Hij velen in zowel zijn land als in zijn Schrift. Elk van hen is een kostbare, levende getuige van de letterlijke vervulling van G’ds waarachtige Woord. Als je voort gaat je diep te wortelen in zijn levengevende grond, de Tora, kijk dan samen met grote vreugde en voorbereiding uit naar de dag die komt. Dat is de dag waarop Hij inderdaad al zijn geliefde kinderen fysiek zal planten in het fysieke land van onze erfenis, het land Israël.
Toe Bisjwat seder Volgens Deuteronomium 8:8 houdt de Toe Bisjwat seder verband met het eten van wat er in het land Israël gegroeid is: …een land van tarwe en gerst, van wijnstokken, vijgenbomen en granaatappelbomen, een land van olijven en (dadel)honing.
De seder tafel Er bestaat geen vastgelegde voorschrift voor de Toe Bisjwatseder. Wees dus creatief en maak een seder die jouw past bij je eigen wensen en interpretaties. Traditioneel gezien is de tafel gevuld met een veelvoud van de bovengenoemde soorten voedsel en met andere beschikbare (gedroogde) vruchten, noten en zaden die in Israël gekweekt kunnen worden. Probeer er zoveel mogelijk van te krijgen! Het is ook gewoonte een fruittoetje te serveren, zoals cake, taart of koek met vers fruit uit het land.
De glazen wijn De tafel wordt verder klaargezet met rode en witte wijn of, naar voorkeur, druivensap. We drinken vier maal wijn: het eerste glas alleen witte wijn, het tweede en derde glas witte en rode wijn gemengd en het vierde glas op enkele druppeltjes witte wijn na alleen maar rode wijn. De glazen doen ons denken aan en symboliseren de overgang van winter (wit) naar lente, de tijd van oogst en volledige groei. Maar onthoudt dat er zelfs in het rode glas nog een paar druppels witte wijn zitten. Waarom? Omdat er altijd ‘scheppingen’ als zaadjes in ons leven en in de aarde onder onze voeten zijn. Het is goed om te onthouden dat we nooit helemaal ‘binnen’ zijn, in de meest positieve zin van het woord.
De liturgie Het lezen van de opgangspsalmen, het uitspreken van gedeelten uit de Tenach die over het aanwezige voedsel gaan en het delen van verhalen, gedichten en liederen die iets betekenen in relatie tot de natuur, kan worden afgewisseld met het drinken van de vier glazen en het proeven van het speciale voedsel. Hierin kan je creatief zijn! Hieronder volgen de traditionele zegeningen die tijdens de seder gebeden worden. Als antwoord op de erkenning van de Hand van de Eeuwige in alles dat we doen, prijzen we Hem eerst door te zeggen:
Gezegend ben u, Eeuwige onze G’d, Schepper van de wereld, die voortdurend het scheppingswerk doet. Baroech atta Adonai, Elohenoe Melech HaOlam,osé ma’ase w’resjiet.
Gezegend ben u, Eeuwige onze G’d, Schepper van de wereld, wiens wereld gevuld is met schoonheid. Baroech atta Adonai, Elohenoe Melech HaOlam, sje kacha lo b’olamo.
Gezegend ben u, Eeuwige onze G’d, Schepper van de wereld, die het de wereld aan niets wat nodig is laat ontbreken. U heeft prachtige wezens en prachtige bomen voor mensen om van te genieten. Baroech atta Adonai, Elohenoe Melech HaOlam,sjelo chisar b’olam dawar, oebara bo brieot tovot we’ilanot toviem, le’hanot bahem bnee adam.
Amen we’amen!
Dat u en uw familie gezegend zal zijn met de overvloed van de voorraadschuur van Abba en mag je een vruchtbaar jaar hebben in dienst van Hem.
Bomen planten in Israël Het ‘vergroenen’ van Israël door bomen, bloemen en gras is inderdaad een modern wonder. Bijna elke boom van de miljoenen die er nu zijn in dit eens verlaten gebied, zijn liefdevol met de hand gepland in de afgelopen 100 jaar sinds de aankomst van de eerste olim (immigraanten). Afgelopen jaar (november 1999) (redactie mag dit eruit????) zijn er grote bosbranden geweest in het Latrun-Jeruzalem bosgebied. Mogelijk was het gevolg van brand, dat is moeilijk te bewijzen. Als je de mitswe, de plicht,van het planten van een boom deze Toe Bisjwat wilt vervullen, dan verwijzen we u graag naar de website van het Joods Nationaal Fonds, www.jnf.nl.
