Waarom synagogen in Israël en in Nederland soms niet dezelfde parasja lezen
De Tora is verdeeld in 54 lezingen en elke Sjabbat lezen we een parasja volgens een vooraf bepaalde volgorde. Overal in de wereld worden dezelfde parsjiot (meervoud van parasjá) gelezen. Maar eens in de zoveel jaar, gedurende een paar weken, leest men in Israël een parasja één week eerder dan in Nederland en de overige landen van de diaspora. Dit is tijdelijk en dit jaar (2022-5782) is toevallig een van die jaren, waarin dit plaatsvindt.
Er zijn drie oorzaken waardoor dit ontstaat, namelijk:
1. Op een feestdag wordt altijd een extra parasja (i.v.m. het betreffende feest) gelezen, waardoor de ‘gewone’ parasja een week later komt.
2. In de diaspora, dus ook in Nederland, wordt een extra feestdag toegevoegd.
3. Wanneer in Israël het einde van een feest eindigt op vrijdagavond.
Over punt 1 (extra parasja): Wanneer Sjabbat samenvalt met een feestdag, wordt het lezen van het wekelijkse gedeelte vervangen door een gedeelte uit de Tora, dat betrekking heeft op die feestdag. Op zo’n feestdag wordt de parasja die gewoonlijk (zonder feest) gelezen zou worden, dus vervangen door een extra parasja. En de gewoonlijke parasja komt dan een week later.
Over punt 2 (extra toegevoegde feestdag): In de diaspora, dus ook in Nederland, worden de feestdagen van Soekot en Sjemini Atseret (met een achtste dag), van Pesach (met een achtste dag) en van Sjawoeot (met een tweede dag) gevierd, dus met een extra dag.
Over punt 3 (feest in Israël eindigend op vrijdagavond): Dit jaar begon de feestdag van Pesach op Sjabbat. In Israël werd het zeven dagen lang gevierd en het eindigde op vrijdagavond. De volgende dag was het Sjabbat en iedereen daar las het Tora-gedeelte van Acharee Mot. Maar buiten Israël werd Pesach, zoals altijd, gevierd met nog een achtste dag. Daarmee eindigde Pesach daar op zaterdagavond. Dus buiten Israël werd door iedereen de Toralezing voor de laatste dag van Pesach gelezen. En dus werd het Tora-gedeelte van Acharee Mot buiten Israël pas de daarop volgende week gelezen. En toen waren de synagogen in Israël al bezig met de volgende parasja: Kedosjiem. Zo liepen in de diaspora de lezingen van de parasja net een week achter!
En wanneer wordt dit verschil weer hersteld? Op de Sjabbat van 2 Av, dat is 30 juli, wordt in Israël het Tora-gedeelte van Masee lezen. Zij hebben de parasja Matot dan de week daarvoor gelezen. Wij lezen dan de twee parsjiot – Matot en Masee – samengevoegd. En dan lopen we weer gelijk!
Lion S. Erwteman
