De schoonvader van Mosjee, Jetro (Jitro), is gelukkig dat zijn schoonzoon en volk gered zijn uit de klauwen van goddeloos Egypte. Bijzonder is dat hij daarin de Eeuwige herkent en erkent: “Prijs de Eeuwige (JHWH, de vierletternaam!), die jullie heeft gered uit de macht van de Egyptenaren en van de farao” (18:10). Jetro was de leider van de Kenieten, waarover we lezen in Genesis 15:18. Dit volk woonde in het land Midian, waar Jetro priester is geweest.
Midian was een van de zes zonen van Ketoera, de vrouw waarmee Avraham trouwde na het overlijden van Sara. Hoewel de in de woestijn wonende Kenieten voortdurend streden tegen Israël waren er bepaalde groepen Kenieten die onder de Kinderen van Israël zijn gaan wonen. Jetro hoorde daarbij. Mosjee had zijn zeven dochters leren kennen in een zo veel voorkomende strijd om het gebruik van waterputten, zie 2:16-17. Zo was hij getrouwd met Tsippora (‘vogel’), zijn vogeltje.
Toen de kust letterlijk veilig was bracht Jetro Tsippora en de twee zonen van Mosjee en zijn vrouw mee terug. Zij hadden de laatste periode van ellende in Egypte niet hoeven meemaken. Jetro toonde zich een vriend van de Eeuwige en had waarschijnlijk daardoor de bijnaam Reuël, zie 2:18. Hij was een goed bestuurder. Dat maakte dat hij het in aantal toegenomen volk een uit zijn gegroeid bestuurlijk systeem zag hebben. En als schoonvader had hij ingang bij zijn schoonzoon om daar verbetering in aan te brengen.
Wat eerst plaatsvond was een gebeurtenis die slechts aangeduid wordt als volgt: “Jetro, de schoonvader van Mosjee, bracht een brandoffer en feestoffers voor de Eeuwige. Aharon en alle gezaghebbende oudere mannen van Israël kwamen om met de schoonvader van Mosjee voor de Eeuwige brood te eten” (18:12. Zoals altijd gebruik ik ook hier mijn eigen vertaling). De uitdrukking “brood eten” is de typisch Joodse manier om aan te geven dat je een uitgebreide maaltijd nuttigt met salades, vis, vlees en pastasoorten. Tenzij je vegetarisch eet natuurlijk, dan eet je wat meer bonensoorten.
Brood is niet alleen het bij elke maaktijd terugkerende ingrediënt. In de zegen voor de maaltijd zegenen we de Eeuwige voor het brood dat Hij geeft. Zo is ook de uitdrukking “brood breken” in Handelingen 20:7 een aanduiding voor een dergelijke maaltijd. Vraag is om welke reden Jetro het brandoffer bracht en waarom Aharon en alle oudere leiding gevende mannen op die gelegenheid afkwamen.
Het was de gewoonte dat nadat een bekeerling tot de Joodse godsdienst zijn nieuwe geloof publiekelijk had bekend gemaakt en zich had laten besnijden er een brandoffer door hem werd gebracht waarbij er niets van het offerdier overbleef. Het oude was voorbij, het nieuwe was gekomen. Jetro had genoeg van zijn dochter gehoord over de Joodse godsdienst en had de vierletternaam van de Eeuwige al leren kennen. Het lijkt erop dat hij zich op deze gelegenheid had toegevoegd aan Israël. Om zich direct nuttig te maken zoals reeds gezegd.
Uniek in de hele Bijbel is de aankomst bij de berg Sinaï. Het eerste Pinksterfeest kon gevierd worden. De Eeuwige moet vurig hebben begeerd dit te vieren met Zijn volk. Nu kon Hij Zijn handleiding voor terugkeer naar het Paradijs uitgeven. Die is namelijk bestemd voor mensen die geestelijk ontwaakt zijn, zie ook 1 Korinte 2:12-14, waar Paulus over het geestelijke spreekt, een term die hij in Romeinen 7:14 als beschrijving voor de Wet gebruikt. Israël was qua geloof en geestelijke hoogte klaar om deze Gids voor de levenden, de Tora, te ontvangen.
Sjabbat sjalom,
Lion S. Erwteman,
Rosj Kehila van Beth Yeshua
Amsterdam
